"Cool Cats"
vier paneeltjes olie op doek op multiplex h30 x b20cm, januari 2001 |
Een serie van vier miniportretjes, en in tegenstelling tot de ouderen in de
vier voorgaande schilderijen dit keer eens portretten van jongeren met de
alomtegenwoordige honkbalpetten. In feite zijn het nauwelijks portretten,
omdat door de petten nauwelijks iets is zichtbaar is van hun
persoonlijkheden. Het zouden eigenlijk ieders zonen kunnen zijn. Terwijl ik
het schildermateriaal open laat zien door de multiplex niet achter een
lijst te verstoppen, laat ik de ogen van de geportretteerden schuilgaan
achter kleppen. Mensen voelen zich sterk en "cool", kijkend van achter een
zonnebril of van onder een pet, zodat een ander hun niet in de ogen kan
kijken. Bovendien symboliseren ze door hun oorsprong sportiviteit en
dynamiek, en zijn ze door de (Amerikaanse) commercie tot gewilde mode items
verheven waarop sportmerken en allerlei bedrijven hun logo adverteren. Die
logo's heb ik hier maar achterwege gelaten, om de aandacht niet te vestigen
op een merk maar te laten bij de mens en zijn geconditioneerde
groepsgedrag. Waren het voorheen alleen oudere Amerikaanse toeristen die je
hier zag met dit soort honkbalpetten, als er nu één kledingstuk is dat
geassocieerd kan worden met jongeren hier dan is het wel diezelfde
honkbalpet.
"The Drinker"
olie op hardboard h87 x b71cm, februari 2001 |
Iedereen kan wel makkelijk iets herkenbaars in de thematiek terugvinden,
maar kijk ook eens naar de vormentaal. Verschillende perspectieven en
schildermethoden worden naast elkaar gezet voor een draaierig effect na wat
veel gedronken te hebben. Het geheel wordt bij elkaar gehouden door de
lichtblauwe ondergrond die een tafel kan voorstellen. Die is gemaakt door
de ondergrond eerst met veel terpentijn en een beetje lichtblauwe verf te
"wassen" (schilderen kun je dat niet noemen), en daarover blauwe verf met
een spuitbus te spuiten dwars door een gehaakt tafelkleed heen. Vandaar het
patroon. Daar overheen staan bovenaan drie flessen in een verwrongen
perspectief, verbonden door schaduw, geschilderd in fotorealistische stijl.
Onderin ligt iemand te dommelen, geschilderd in ruwere streken en opgedeeld
in drie losse stukken. We kijken door hem heen en zien de leegte erachter.
De leegte van zijn bestaan kan tijdelijk door de flessen worden gevuld,
maar als die eenmaal ook leeg zijn, wat dan? Dan doen we maar een dutje en
wachten tot de bar weer open gaat...
Overigens zit hier weer eens een hoofddeksel in, na de petten in
"Cool Cats" nu een Mexicaanse strohoed. Kijk eens
terug door de galerie en ontdek dat hoofddeksels al vanaf het eerste
schilderij "You Have a Point" voorkomen.
"Do I See a Nude?"
olie op doek h64 x b84cm, maart 2001 |
In "Self-portrait No.1" en
"Self-portrait No.2" beeldde ik
mezelf af in lamellen en met vlekken en ruwe lijnen. Dit keer ben ik een
verzameling vlakken. En door mij heen of achter mij langs ligt een naakte
vrouw. Een soortgelijke verstrengeling van figuren heb ik ook al eerder
gemaakt in "Ghostly Figures". Ook
hier lopen voor- en achtergrond door elkaar heen. Bij deze constructie kun
je denken aan de weerspiegeling van mijn gezicht in een ruit. Of je denkt
aan een droombeeld van een vrouw dat duidelijker afgetekend is dan het
fragmentarische gezicht van de dromer. Maar wie is die vrouw in godsnaam?
Ik droom in ieder geval niet mijn eigen vrouw hier. Oei! Wat moeten we daar
van denken?
"Tramp"
olie op karton op hardboard h80 x b87cm, april 2001 |
Niets meer of minder dan een reuzenportret geschilderd naar een foto in de
krant van een zwerver in Amsterdam die net overleden was. Ik heb de foto op
het karton geprojecteerd met een episcoop en vervolgens ingevuld. Zo'n
sprekend gezicht van een ongetwijfeld kleurrijk persoon vond ik al sterk
genoeg om gewoon maar zo te laten zonder er zelf nog meer bij te willen
vertellen. Voor het eerst heb ik geen kleuren gebruikt, of liever gezegd
alleen die kleuren (ultramarijn en terrasienna) die eenmaal gemengd
prachtige zwart en grijstinten opleveren. En dat is het. Hierdoor krijg je
een soberheid en eenvoud die ik hier het meest gepast en pakkend vond.
Mijn fascinatie met doorleefde gezichten is niks nieuws. Kijk bijv. eens
terug naar "Jigsaw Head" uit 1998,
waar dit portret overigens helemaal niks te maken heeft.
"Face in Rectangle"
olie op papier h52 x b76cm, september 2001 |
De klassieke indeling voor een schilderij in de diepte is in drie vlakken:
een achtergrond, een middenpartij en een voorgrondmotief. Hier zie je dit
terug in een koele, gladde achtergrond die nauwelijks aanwezig is met
daaroverheen een contrasterende, warme en wilder geschilderde middenpartij.
Daaroverheen staat weer een opdringerig, aandacht opeisend motief: een gezicht.
Het gezicht is o.a. in de koele kleuren van de achtergrond geschilderd zodat
voor- en achtergrond verbonden zijn. De verschillende licht- en schaduwpartijen
worden streng van elkaar gescheiden.
"Ascot Gentlemen"
olie op doek h64 x b84cm, oktober 2001 |
Dit doek is geïnspireerd door een foto, hoogstwaarschijnlijk van een
begrafenis. Ik wilde er echter niks treurigs van maken, vandaar de kleurenkeuze.
Het gaat misschien ook minder over het verleden (de hoge hoeden) dan over de
toekomst (de mobiele telefoon). En als je je dit tafereel inbeeldt bij een
deftige paardenrace, waarbij twee heren al wandelend met elkaar keuvelen en de
ene via de telefoon nieuws over de beurskoersen controleert, dan wordt het beeld
al heel anders. De raven van de begrafenis zijn er dan niet meer. Maar bedenk
dat ontwikkelingen uit het verleden geen garantie geven voor de toekomst...
"Nude with Folded Arms"
olie op MDF-plaat h68 x b61cm, november 2001 |
Het ontwerp komt van een foto van een beeldje van een vrouwelijk naakt, en
ik heb het verder gestileerd om er een goede plastische vorm van te maken.
Voor de kleuren heb ik laag over laag aangebracht zodat de individuele tinten
niet nat-in-nat gemengd worden maar naast elkaar kunnen blijven "tintelen"
voor degene die van dichtbij kijkt. Bij toeval kwam ik erachter dat het
schilderij veel erotischer was dan gepland. Bekijk het schilderij van de
zijkant (geeft niet welke zijkant boven is) en bekijk de rechterarm eens.
Wanneer je die vorm eenmaal hebt gezien, kijk je anders aan tegen het
schilderij, ook als het weer gewoon hangt. Maar niet verder vertellen,
het blijft onder ons.
"Nude with Face on Knee"
olie op doek h64 x b84cm, december 2001 |
Nogmaals een vrouwelijk naakt. Ditmaal heb ik de eeuwenoude rastertechniek
gebruikt om alle verhoudingen absoluut goed te krijgen. Ik heb een foto
genomen en die opgedeeld in hokjes van 1 bij 1cm. Toen heb ik op mijn doek
hokjes van 4 bij 4cm gezet met houtskool en daarin het figuur van de foto
vergroot getekend, terwijl ik goed de coördinaten in de gaten hield.
Vervolgens heb ik de houtskool gefixeerd, en ben ik het figuur gaan invullen
met verf, eerst met een warme grondtoon en daarna met een koele kleur. De
combinatie geeft iets rustgevends en monumentaals aan de afbeelding.