"Rollin', Rollin', Rollin'"
olie op hardboard h61 x b75cm, januari 2002 |
Een cartoon door Jos Collignon van een motorrijder inspireerde dit
stripverhaal-achtige tafereel. Wat de achtergrond betreft, is precies
dezelfde techniek gebruikt als bij "The Drinker"
uit februari 2001. Het stuk hardboard was een oud paneel dat al
meer dan een jaar stond te wachten tot zich een onderwerp aandiende dat
eroverheen kon. De combinatie van een kneuterig patroon van een gehaakt
tafelkleed met een woest rijdende motorrijder leek me vervreemdend en komisch tegelijk.
De motorrijder die de vrijheid zoekt en losbreekt van wat net en burgerlijk is,
en daarbij nogal wat stof doet opwaaien.
Na voltooiing zag ik op TV iets waar ik niks van
wist. Ik had mijn afbeelding gespiegeld ten opzichte van de cartoon (de
zijspan rechts i.p.v. links), en daarmee leek hij plotseling sprekend op de
zwarte motor met zijspan van de Britse Two Fat Ladies die op BBC een
kookprogramma verzorgden. Achteraf geredeneerd zou het misschien ook wel zo
kunnen zijn dat de cartoon door de Fat Ladies was geïnspireerd en door Jos
Collignon was gespiegeld. Wie weet. En wie is de motorrijder? Ik niet, nee.
"Your Home gets under your Skin"
olie op doek h84 x b104cm, februari 2002 |
Elke drie jaar wordt de Talens Palet Teken- en schilderprijs gehouden. Dit keer, de vijfde editie, stond het gedicht "Souvenir" van Gerrit Komrij (uit de bundel "Hutten en Paleizen", 2002) centraal als inspiratiebron:
SouvenirSommige van de 96 inzenders uit mijn regio stopten (bijna) alle elementen van het gedicht in hun schilderij, maar ik zag dat niet zitten, omdat ik een ratjetoe van een hoop beelden door elkaar vreesde die dan wel anecdotisch het gedicht volgden maar niks van mijzelf zeiden. Ik besloot me op de eerste (sterke!) regel te concentreren. Een huis waarin je ooit woonde blijft in je herinnering en wordt deel van jezelf. Hoe ver je er ook vandaan loopt, je blijft ermee verbonden. In het schilderij zie je behang waarin of waarachter een groot gezicht gevangen zit, samen met een aantal kleinere kopjes rechtsonder (nog wat andere geesten uit het verleden). Het mannetje rechtsboven door het raam gezien laat het huis met zijn verleden erin achter zich en loopt richting groen. Bedoel ik daar het park mee uit het gedicht of symboliseert de kleur groen hoop? Misschien allebei, maar het is wel zo vaag en slap dat het niet echt veel voorstelt.Het huis waarin ik zo lang heb gewoond
Woont ook in mij. De fiere gevel die
Zich aan de straatkant scherp aftekent troont
Daarboven met dezelfde acribie.Daarboven in mijn hoofd. De lange gangen
Vol schemering en half-gedoofde stappen
Doorsnijden hersenen en huis, behangen
Met kille doeken en met lampenkappen.Het zolderraam dat oorverdovend beeft
Wanneer een vrachtauto passeert, ziet uit
Op een verlaten park. Erover zweeft
Het gruis van een oud feest, zonder geluid.
"What the future may hold"
olie op doek h59 x b69cm, maart 2002 |
De brede zilveren lijst had ik eerder dan het schilderij zelf. Een paar
jaar geleden was dat ook een keer het geval, namelijk bij
"Downpour" uit
1998. Nu had ik het idee opgevat dat er bij een zilveren lijst per se rood
in de afbeelding moest. Als voorstelling koos ik twee contrasterende
gezichten: een van een oude zigeuner op bedevaart (foto uit het Volkskrant
magazine) en een van een stenen engeltje uit de tuinen van Annevoie (foto
uit tijdschrift De Tuin). Rode achtergrond, gezichten diagonaal erin gezet,
met de jeugd voorop en vooruitkijkend en de ouderdom in de schaduw
geplaatst en naar de achtergrond gedrongen. En wat de toekomst brengt mag
iedereen zelf invullen.
"Rhino"
olie op MDF-plaat h55 x b58cm, april 2002 |
Een neushoornkop, massief en indrukwekkend, maar uitgeprobeerd op
bescheiden formaat. Zonder poespas of gefilosofeer op een dikke, zware
MDF-plaat geschilderd. Lijst vond ik niet nodig hier. Misschien dat ik dit
beeld later nog wel eens herhaal, maar dan heel erg groot en monumentaal.
"Entangled Nudes"
olie op doek h104 x b84cm, mei 2002 |
Eind vorig jaar heb ik me ook met vrouwenfiguren beziggehouden. In
"Nude with Folded Arms"
leverde het een gebeeldhouwd iets op, en in
"Nude with Face on Knee"
een rustig en mooi plaatje. Dit keer is alles door de war.
Door een verstrengeling van vrouwenfiguren ontstaat een dynamisch geheel.
De poserende vrouw heeft niet stilgestaan maar bewogen, en verschillende
van haar bewegingen zijn in het schilderij gevangen.
"Bull's Revenge"
olie op doek h94 x b94cm, september 2002 |
Ik had zelf niet gedacht ooit een schilderij te maken over het onderwerp stierenvechten,
omdat ik het een barbaarse en gruwelijke aangelegenheid vind. Toen ik echter in een
reisfolder een foto zag van een beeld (locatie mij onbekend) van een stier en torero,
zag ik er niet alleen het drama van maar ook de superioriteit van de stier. De torero
zwaait triomfantelijk naar zijn publiek, maar hoe gevaarlijk zitten de horens van de
stier niet achter zijn rug? Een moment later kunnen de rollen omgedraaid zijn. Wie is
dan de slachter? Met rastertechniek heb ik het beeld in verkort perspectief op het doek
gezet in houtskool. Daarna heb ik het ingekleurd met koel berekenend blauw en onvermijdelijk
rood.
"Let me think no.1"
olie op doek h54 x b54cm, oktober 2002 |
Dit schilderij is door toevalligheden laag op laag gegroeid. Ik probeerde gezichten op
verschillende manieren door, naast en achter elkaar te plaatsen. De stukjes die ik
interessant vond werkte ik uit en de minder geslaagde overschilderde ik weer.
Uiteindelijk bleven er drie gezichten over: een groot achtergrond gezicht zonder
contouren dat recht vooruit kijkt, een kleiner, halfuitgewerkt, maskerachtig gezicht,
en een hoofd van opzij gezien. Niet alleen moest ik zelf steeds nadenken bij de
compositie van het beeld, maar het nadenken lijkt ook te zitten in de gezichten zelf.
"Let me think no.2"
olie op doek h54 x b54cm, oktober 2002 |
Tegelijkertijd met "Let me think no.1" werkte ik aan deze
tweede versie. Ook hier een opeenstapeling van toevallig gevonden kleuren en vormen
waaruit de gezichten naar voren komen. In deze versie zijn er vier in plaats van drie
gezichten. Het vierde, 90 graden gedraaide, gezicht is een herhaling van het grote
gezicht aan de linkerkant.
"Hovering babies"
olie op doek h64 x b64cm, november 2002 |
Gooi baby's meteen na de geboorte in het water en ze beginnen spontaan te zwemmen.
Een wonderlijk gezicht. Ik heb de baby's hier niet duidelijk in het water gesitueerd,
en dus luchtbelletjes vermeden, om te suggereren dat ze ergens in een ruimte zweven
op zoek naar houvast. De baby op de achtergrond lijkt zich hierbij op zijn gemak te
voelen, maar de baby op de voorgrond is onrustig en zwaait met armen en benen om zijn
draai te vinden.
"Feel the Vibe"
olie op doek h84 x b64cm, december 2002 |
Met verf die nog op mijn palet zat van het vorige schilderij heb ik snel een volgend
wit doek beklad. Dat doe ik meestal om al wat kleur en structuur in de ondergrond te
krijgen. Meestal levert deze werkwijze geen beeld op dat uitgewerkt kan worden, maar
dit keer wel. Aanvankelijk had ik beide armen van de vrouwenfiguur omhoog staan, maar
dat leek te veel op een gekruisigde figuur, en zo dramatisch hoefde het nu ook weer
niet. De houding heb ik daarom veranderd, en door een dynamisch vlakken- en lijnenspel
heb ik er meer vaart in gebracht zonder het beeld te smoren in realisme.
"Well-worn Shoes"
olie op doek h84 x b104cm, december 2002 |
Net als "Bull's Revenge" heb ik dit schilderij gemaakt met
rastertechniek. Een kleine foto is hier opgeblazen tot enorme proporties. Een stel
oude schoenen wordt er zowaar monumentaal van. Ten overvloede wordt aangetoond dat je
eigenlijk van alles een schilderij kunt maken. De schoenen zien er goed ingelopen uit
en hebben al vele kilometers afgelegd, maar ze zitten waarschijnlijk steeds lekkerder
en zouden zo weer meewandelen. Als je de verf op dit doek van dichtbij bekijkt, zie je
een patroon van kleine vierkantjes zitten. Dit is het resultaat van een schilderij dat
eronder zit en dat ik als mislukt beschouwde. Voor de techneut die er ooit met
röntgenstralen naar wil kijken: het was een versie van Manets "Déjeuner sur
l'herbe". Afgezien daarvan geeft dit onderschilderij nu een typische achtergrondstructuur
aan de schoenen.