"We're onto something here, Curly!"
olie op doek h66 x b81cm, januari 2009 |
In de Marokkaans-Noorse film Casanegra, die een gitzwart beeld geeft van de stad Casablanca en in feite
een sociale aanklacht is, komen twee aparte types voor die ik de moeite waard vond om te gebruiken voor
een schilderij. Ik heb er heel wat anders van gemaakt door er iets absurds in te leggen. De kijker mag
zelf invullen waar deze twee kale mannen naar op zoek zijn met de antennes op hun koptelefoons. Dat
geldt ook voor de beantwoording van de vraag in hoeverre het gezochte alleen bestaat in hun eigen
fantasie.
"Floating above the earth"
olie op doek h84 x b104cm, februari 2009 |
Een ballonvaart lijkt me prachtig, dus dat staat nog op mijn verlanglijstje. Zachtjes drijvend op de
thermiek neerkijken op de aarde die langzaam onder je door schuift lijkt me fantastisch. Het lijkt
me een kalm, vrij en verheven gevoel, zonder dat het meteen wat zweverigs krijgt. Dat gevoel zit in
dit schilderij, maar slechts voor een deel. De rechterhelft wordt gedomineerd door een pater, die ik
gemodelleerd heb naar een standbeeld dat ik tegenkwam in Santiago de Cuba, een pelgrimsoord in het
oosten van Cuba. Ik wilde hem echter niet vrij en verheven schilderen, omdat ik niet geloof in vrije
en verheven geestelijken. Niets menselijks is hen vreemd, en vrij zijn ze al helemaal niet. Toen ik
zijn gezicht in ruwe streken opzette, stond ik versteld toen ik zag dat ik ongemerkt onmiddellijk een
uitdrukking te pakken had die hier heel goed paste. Zou Francis Bacon zijn beroemde grimassen ook zo
per toeval laten ontstaan? De grimas van mijn pater is wel erg verontrustend. Op zoek naar het
verhevene is de arme ziel alleen maar verder opgesloten en verwrongen geraakt.
"It Takes all Sorts, no. 1"
olie op doek h30 x b30cm, maart 2009 |
Al heel lang had ik een lading kleine doekjes staan waar ik me geen raad mee wist, omdat ik normaal
gesproken alleen grotere doeken maak. Plotseling realiseerde ik me echter, al kijkend naar de gezichten
in mijn eerdere schilderijen, dat ik net zo goed een serie portretten kon maken, allemaal met
verschillende uitdrukkingen. Daarop ben ik een zoektocht begonnen naar portretten van mensen van
allerlei rangen en standen en leeftijden. Het eerste experiment begon ik met een foto van een baby
door Lynn Adler van het collectief Optic Nerve uit San Francisco. Als deze eerste poging zou lukken,
zou ik een serie gaan maken, en zo niet, dan moest ik iets anders verzinnen of de kleine doekjes
wegdoen. Aanvankelijk ging het mis toen ik braaf en naturalistisch bezig was, maar door er wat wilde
vegen doorheen te zetten werd het beeld plotseling kwetsbaar en ging het leven. Nu was het duidelijk:
die wilde-vegenaanpak zou de aanpak worden voor de hele serie.
"It Takes all Sorts, no. 2"
olie op doek h30 x b30cm, april 2009 |
Na de baby volgt een oude man, en hij komt uit de strip Prosopopus van Nicolas de Crécy.
Aangezien ik fotorealisme toch al heb losgelaten in de serie, kan ik vrijer de gelaatsuitdrukkingen
aangeven en kan ik dus ook rustig gebruik maken van tekeningen uit stripalbums.
"It Takes all Sorts, no. 3"
olie op doek h30 x b30cm, mei 2009 |
In het museum Beelden aan Zee in Scheveningen liep in 2005 een tentoonstelling 'Xianfeng' over
beeldhouwkunst van de Chinese avant-garde. Daarin was een beeldengroep opgenomen van de kunstenaar
Liang Shuo (1976). Het gezicht van een jongeman in de beeldengroep heb ik gebruikt en verder bewerkt.
"It Takes all Sorts, no. 4"
olie op doek h30 x b30cm, juni 2009 |
Televisiemakers Kees van Kooten en Wim de Bie hebben talloze onsterfelijke typetjes neergezet in hun
wekelijkse televisieprogramma's in de jaren 70-80. Daaronder ook moeder Carla en zoon Frank van Putten
('Ik wil geen tompoes. Ik wil een naakte vriendin insmeren met slagroom... Maar ik héb geen
vriendin. Daarvoor ben ik behandeld'). Het fotoboek Ons kent Ons van Roel Bazen bevat
prachtige foto's van vele typetjes. De foto van Frank van Putten heb ik gebruikt voor nr.4.
"It Takes all Sorts, no. 5"
olie op doek h30 x b30cm, september 2009 |
Nr. 5 is gebaseerd op een foto van een jong meisje, gemaakt door Ede Rothaus uit Long Beach, NY, in
de Verenigde Staten. Het licht viel zo onweerstaanbaar mooi over haar gezicht dat ik het niet kon
laten...
"It Takes all Sorts, no. 6"
olie op doek h30 x b30cm, oktober 2009 |
Een foto van mijn jongste zoon Tei, toen die zeven was, leidde tot dit portret. Op de foto had hij
rechte schaduwstrepen van luxaflex over zijn gezicht, en dat zou heel precies liniaal werk moeten
worden met schilderen. Omdat ik echter een veegachtige aanpak had gekozen voor deze serie, heb ik
die schaduwstrepen maar gelaten voor wat ze waren.
"It Takes all Sorts, no. 7"
olie op doek h30 x b30cm, november 2009 |
Nogmaals dezelfde man uit de strip Prosopopus van Nicolas de Crécy, net als nr. 2 uit
de serie. Nr. 2 - met een licht vertwijfelde blik - was goed gelukt, dus dit keer proberen we eentje
met een opgeschrikte blik.
"It Takes all Sorts, no. 8"
olie op doek h30 x b30cm, december 2009 |
We zijn nu bij het achtste portret gekomen, gebaseerd op een foto van mijn oudste zoon Luc toen die
drie jaar was. Ik had acht doekjes klaar staan, dus met dit portret is de serie afgesloten die
gaandeweg de verzameltitel 'It Takes all Sorts' heeft gekregen. Het is al met al een geslaagde,
kleurrijke serie geworden, die doet snakken naar meer. Terugkijkend valt me op dat ik in mijn
onderwerpkeuze de vrouwelijke populatie en andere rassen tekort heb gedaan. Waar zijn de vrouwen
en waar is het multiculturalisme? Dat ga ik in de toekomst vast nog rechtzetten met een nieuwe serie.